اطلاعات تخصصي حوزه سلامت

شربت دكسترومتورفان دارويي است كه براي بند آوردن سرفه‌ در هنگام سرماخوردگي و آنفولانزا استفاده مي‌شود. اين دارو براي سرفه‌هاي مزمن ناشي از مصرف سيگار، آسم يا آمفيزم كاربرد ندارد. پس اگر سوال شما اين است كه شربت دكسترومتورفان براي چيست جوابش بند آوردن سرفه موقتي مي‌باشد.

دكسترومتورفان با اثر مستقيم بر مركز سرفه‌ي مغز باعث قطع سرفه مي‌شود. تهيه‌ي شربت دكسترومتورفان از داروخانه نيازي به نسخه‌ي پزشك ندارد.

با اين حال، بدون نسخه از دادن داروي سرماخوردگي و سرفه، از جمله دكسترومتورفان، به كودكان زير ۴ سال پرهيز كنيد. مصرف اين داروها در نوزادان و خردسالان ممكن است عوارض جبران‌ناپذيري به دنبال داشته باشد.

فرمول شيميايي دكسترومتورفان

نكات مهم قبل از استفاده از دكسترومتورفان چيست

هنگامي كه تصميم به مصرف دارو مي‌گيريد، خطرات استفاده از دارو نسبت به مضراتش بايد به‌خوبي سنجيده شود. اين تصميمي است كه شما و پزشكتان بايد بگيريد. قبل از مصرف شربت موارد ذكر شده بايستي درنظر گرفته شود.

آيا سابقه‌ي آلرژي به شربت دكسترومتورفان يا داروهاي مشابه وجود دارد؟

اگر تا بحال به داروي دكسترومتورفان يا داروهاي ديگر حساسيت داشته‌ايد، به پزشك خود اطلاع دهيد. چنانچه به غذاها، رنگ‌ها، مواد نگه‌دارنده، حيوانات يا چيز ديگري حساسيت داريد نيز به پزشك خود بگوييد. در مورد داروهاي بدون نسخه، دستور مصرف را به‌دقت مطالعه كنيد. طي گرفتن شرح حال از شما، پزشك مورد آلرژي را مطرح خواهد كرد اما اگر اين پرسش مطرح نشد، خودتان بگوييد.

 عوارض شربت دكسترومتورفان كودكان در خردسالان

اطلاعات قابل استنادي در مورد مصرف اين شربت در كودكان در مقايسه با ساير گروه‌هاي سني وجود ندارد. انتظار مي‌رود كه عوارض اين دارو در بزرگسالان و كودكان بالاي ۴ سال تفاوتي با هم نداشته باشد.

بدون نسخه از دادن داروهاي ضد سرماخوردگي و سرفه‌ به كودكان زير ۴ سال اجتناب كنيد. استفاده از داروهايي مثل دكسترومتورفان و آسپرين براي كودكان كم سن و سال مي‌تواند خطرآفرين باشد.

عوارض دكسترومتورفان در سالمندان

بسياري از داروها اختصاصاً براي مصرف افراد مسن بررسي نشده‌اند. بنابراين از نحوه‌ي عملكرد و عوارض جانبي دكسترومتورفان در افراد مسن آگاهي نداريم.

خطر استفاده از دكسترومتورفان در دوران شيردهي

طبق بررسي‌ها استفاده از دكسترومتورفان در دوران شيردهي، خطر حداقلي براي نوزاد دارد.

استفاده‌ي صحيح از شربت دكسترومتورفان

مطمئن باشيد كه متخصصتان از رژيم غذايي، كمبود سديم و كمبود قند خون شما آگاهي دارد. بسياري از داروها نسبت به ديگر داروها حاوي عناصر فعال بيشتري هستند. بسياري از داروهاي مايع الكل دارند.

اين داروها براساس دستورالعمل درج شده بر پاكت يا دستورالعمل تعيين شده توسط پزشك مصرف مي‌شوند. از آن‌ها بيش ازحد استفاده نكنيد. از مصرف طولاني مدت آ‌ن‌ها پرهيز كنيد. دارو را بيش‌ از مدت زمان توصيه شده توسط پزشك يا دستورالعمل مصرف ننمائيد. اگرچه عوارض دارو بسيار به ندرت مشاهده مي‌شود، اما دكسترومتورفان اعتيادآور است. مصرف بيش‌از حد دكسترومتورفان، وابستگي جسمي و رواني به وجود مي‌آورد.

دوز فراموش شده‌

در صورت فراموش كردن مصرف دارو، در اسرع وقت آن را دريافت كنيد. اما اگر زمان به يادآوري مصادف با مصرف دوز بعدي باشد، از دوز از دست رفته صرف نظر كرده و مطابق برنامه‌ي قبل دارو را مصرف كنيد. دوز دارو را دو برابر نكنيد.

شرايط نگهداري شربت دكسترومتورفان

دارو را در مخزن بسته و در دماي اتاق نگهداري كنيد. دارو را از حرارت، رطوبت، نور و يخ‌زدگي دور نگه داريد. دارو بايد دور از دسترس اطفال نگهداري شود. داروهاي تاريخ گذشته يا بي‌مصرف را دور بيندازيد.

احتياط در مصرف شربت

در صورت عدم بهبودي سرفه پس از ۷ روز و گلودرد پس از ۲ روز و همچنين ظهور راش‌هاي پوستي، تب بالا، سرفه‌ي همراه سردرد مداوم، آسم يا افزايش فشار خون، موضوع را به پزشك خود گزارش دهيد. بروز اين علائم بيانگر اين موضوع است كه مشكلات پزشكي ديگري وجود دارد.

قرص‌هاي لوزي شكل دارو را با احتياط در دهان حل كنيد تا خطر خفگي كمتر شود.

قبل از مصرف اين دارو، در صورت داشتن حساسيت به آن پزشك يا داروساز را مطلع نماييد. اگر در كل به هر دارو يا ماده‌ي ديگري هم تاكنون آلرژي داشته‌ايد، ذكر كنيد. اين شربت ممكن است مواد غيرفعالي داشته باشد كه سبب بروز آلرژي شوند. 

قبل از مصرف دارو، سابقه‌ي پزشكي خود را به پزشك بگوييد. مخصوصاً اگر مشكلات ريوي مثل آسم و آمفيزم داريد او را مطلع نماييد.

اين شربت ممكن است باعث سرگيجه يا خواب‌آلودگي شود. الكل و مواد تفريحي مثل ماريجوانا هم مي‌توانند باعث ايجاد سرگيجه و خواب‌آلودگي شوند. تا وقتي اين حالت‌ها رفع نشده، پشت خودرو نشينيد، با دستگاه كار نكنيد و خلاصه كاري انجام ندهيد كه نيازمند هشياري باشد. از مصرف نوشيدني‌هاي الكلي بپرهيزيد. در صورت مصرف ماريجوانا با پزشك خود در ميان بگذاريد.

اين شربت شايد آسپارتام داشته باشد. اگر مبتلا به بيماري فنيل كتونوريا يا هر عارضه‌اي هستيد كه نيازمند محدوديت آسپارتام (يا فنيل آلانين) در رژيم غذايي دارد، با پزشك يا داروساز در مورد آن گفتگو كنيد.

در طول حاملگي، استفاده از شربت دكسترومتورفان تنها در مواقع ضروري مجاز است. هنوز معلوم نيست كه اين دارو وارد شير مادر مي‌شود يا خير؛ بنابراين قبل از مصرف آن با پزشك زنان خود مشورت نماييد.

در صورت اوور دوز دارو چه كار بايد كرد

اگر فردي دچار اوور دوز شده و علائم وخيمي مثل غش كردن و مشكل تنفسي دارد با اورژانس ۱۱۵ تماس بگيريد. علائم اوور دوز ممكن است شامل ضربان قلب تند، استفراغ، تعريق، دستپاچگي، مستي، توهم، مشكل در راه رفتن، عصبانيت و خواب‌آلودگي شديد باشد.

عوارض جانبي شربت دكسترومتورفان كودكان

مصرف يك دارو ضمن دارا بودن اثرات درماني، ممكن است يك‌سري عوارض ناخواسته نيز داشته باشد. همه‌ي عوارض جانبي همزمان مشاهده نمي‌شود. با اين وجود ضمن مشاهده عوارض، توجه ويژه‌ي پزشك لازم است.

هنگام مشاهده موارد زير در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد.

نشانه‌هاي مصرف بيش از حد شربت:

• تاري ديد
• گيجي
• مشكل در دفع ادرار
• خواب آلودگي يا سرگيجه
• تهوع يا استفراغ (شديد)
• لرزش و مشكل در راه‌رفتن
• تنفس كند
• هيجان غير معمول، نگراني، بي حوصلگي يا تحريك پذيري (شديد)

بسياري از عوارض جانبي دكسترومتورفان نيز مشاهده مي‌شوند كه اهميت پزشكي چنداني ندارند. اين اثرات ممكن است در طول درمان از بين بروند؛ زيرا بدن به دارو عادت مي‌كند. پزشك متخصص در مورد راه‌هاي پيش‌گيري يا كاهش برخي از عوارض به شما اطلاعات و راهكارهايي مي‌دهد. اگر عوارض جانبي همچنان ادامه‌دار و يا آزار دهنده باشند، با پزشك خود مشورت كنيد.

عوارض نادر يا كمتر مشاهده شده شربت دكسترومتورفان:

• گيج‌شدگي
• يبوست
• سرگيجه (خفيف)
• خواب آلودگي (خفيف)
• سردرد
• حالت تهوع يا استفراغ
• دل درد

ساير عوارض جانبي كه بيان نشده‌است در بعضي از بيماران ممكن است مشاهده شود. چنانچه متوجه ساير عوارض جانبي شديد، به متخصص خود اطلاع دهيد.

با پزشك خود جهت توصيه‌هاي پزشكي پيرامون عوارض جانبي تماس بگيريد. ساير عوارض جانبي را به سازمان غذا و دارو نيز  گزارش دهيد.

برندهاي تجاري ايراني دكسترومتورفان

تداخلات شربت دكسترومتورفان كودكان

داروهاي خاصي وجود دارند كه نبايد همزمان مصرف شوند. در بسياري از موارد دو داروي مختلف براي اثرگذاري بهتر بايد همزمان با هم مصرف شوند. در رابطه با اين دارو، پزشك شما ممكن است مايل به تغيير دوز باشد. رعايت احتياط هنگام مصرف دارو ضروري است. هنگام استفاده از دارو، متخصص سلامت بايد بداند كه شما از چه داروهايي در حال حاضر استفاده مي‌كنيد. تداخلات زير بر اساس اهميت آن‌ها انتخاب شده و لزوماً همه‌ي موارد را شامل نمي‌شود.

استفاده از شربت دكسترومتورفان همراه با داروهاي زير توصيه نمي‌شود. پزشك شما بايد بداند كه نبايد اين داروها را براي شما تجويز كند. بهتر است به جاي آن‌ها از داروهاي ديگري استفاده كند.

Clorgyline

Iproniazid

Isocarboxazid

Moclobemide

Nialamide

Pargyline

Phenelzine

Procarbazine

Raغير مجاز مي باشدiline

Selegiline

Toloxatone

Tranylcypromine

استفاده از شربت دكسترومتورفان با داروهاي زير نيز توصيه نمي‌شود. ولي اگر پزشك مجبور به تجويز داروهاي ذيل بود، لازم است دوز دارو را تغيير بدهد.

Almotriptan

Amitriptyline

Amoxapine

Buprenorphine

Bupropion

Citalopram

Clomipramine

Darunavir

Desipramine

Desvenlafaxine

Dolasetron

Doxepin

Duloxetine

Escitalopram

Fentanyl

Fluoxetine

Fluvoxamine

Granisetron

Hydroxytryptophan

Imipramine

Levomilnacipran

Linezolid

Lorcaserin

Memantine

Meperidine

Methylene

Blue Milnacipran

Mirtazapine

Nortriptyline

Oxycodone

Palonosetron

Panobinostat

Paroxetine

Protriptyline

Sertraline

Sibutramine

Tramadol

Trazodone

Trimipramine

Venlafaxine

Vilazodone

Vortioxetine

Ziprasidone

استفاده از شربت دكسترومتورفان كودكان با هر يك از داروهاي زير ممكن است خطرات ناشي از عوارض جانبي را افزايش دهد. اما استفاده از هر دو دارو، بهترين درمان محسوب مي‌شود. اگر هر دو دارو با هم تجويز شوند، پزشك بايد دوز مناسب و زمان استفاده‌ي همزمان از داروها را تعيين كند.

Abiraterone

Clobazam

Haloperidol

Quinidine

ساير تداخلات

بسياري از داروها نبايد هنگام غذا خوردن يا خوردن يك سري مواد خاص مصرف شوند؛ زيرا ممكن است تداخلاتي روي بدهد. مصرف تنباكو و الكل به همراه داروهاي خاص در اثرگذاري دارو تداخل ايجاد مي‌كند. تداخلات مذكور بر اساس اهميت ‌آن‌ها انتخاب شده و همه‌ي موارد را شامل نمي‌شوند.

عوارض سلامتي مهم در مصرف شربت دكسترومتورفان

وجود مشكلات سلامت و بيماري‌هاي مختلف ممكن است برعملكرد دارو تأثير بگذارد. مطمئن باشيد كه پزشك خود را از ساير مشكلات پزشكي‌تان باخبر كرده‌ايد. مشكلاتي از قبيل:

آسم: از آن‌جا كه شربت دكسترومتورفان سرفه را كاهش مي‌دهد، دفع ترشحات مخاطي ناشي از آسم كه در مجاري هوايي وجود دارند، دشوار مي‌گردد.

ديابت (ديابت شيرين): بسياري از داروها حاوي قند هستند. اين ويژگي در تنظيم قند خون تأثير مي‌گذارد.

بيماري‌هاي كبدي: دكسترومتورفان ممكن است در بدن تجمع پيدا كرده و عوارض ناخواسته‌اي به دنبال داشته باشد.

سرفه همراه با خلط: از آن‌جا كه اين دارو سرفه را كاهش مي‌دهد، دفع ترشحات مخاطي موجود در مجاري هوايي دشوار مي‌گردد.

تنفس آهسته: شربت دكسترومتورفان ممكن است سرعت تنفس را آهسته‌تر كند.

برونشيت مزمن

آمفيزم ريوي

داروي دكسترومتورفان به اشكال زير در دسترس است

• سوسپانسيون، انتشار گسترده
• محلول
• كپسول
• شربت
• قرص مكيدني
• اكسير
• قرص
• مايع
• كپسول مايع پر شده
• سوسپانسيون

سورس مقاله:

https://virtualdr.ir/61748-dextrometorphan/